Mocarze czasu pomnikowe drzewa w świecie i na ziemi łódzkiej - Hereźniak Janusz

Mocarze czasu pomnikowe drzewa w świecie i na ziemi łódzkiej za 81.90 zł

Cena: 81.90 zł
Sklep: lideria.pl
Kup teraz Mocarze czasu pomnikowe drzewa w świecie i na ziemi łódzkiej za 81.90 zł w księgarni lideria.pl
Wydawca: Towarzystwo Naukowe Łódzkie
Kategoria: Ebooki i Audiobooki / Nauki ścisłe, przyrodnicze i technika / Biologia, ekologia
ISBN: 06a1c39826facc27b9d51b0ae3b23364
Waga: b/d kg
Rok wydania: 2020

Wstęp Wiedza nasza o wszechotaczającej nas przyrodzie, której jesteśmy integralną częścią, zostaje bardzo poszerzona przez treść oraz dokumentację fotograficzną, oddawanej do rąk czytelnika książki autorstwa profesora Janusza Hereźniaka z Uniwersytetu Łódzkiego, członka zwyczajnego Łódzkiego Towarzystwa Naukowego. Praca ta ukazuje się pod intrygującym tytułem Mocarze czasu – pomnikowe drzewa w świecie i na ziemi łódzkiej. Jak z tytułu wynika – zasięgiem obejmuje ona drzewa na całym świecie, a wyróżniony obszar ziemi łódzkiej uznać możemy za swoiste „studium przypadku”. Tekst pracy podzielił autor na pięć głównych części, zamykając w każdej z nich inne zagadnienia dotyczące drzew. Pierwsza część to opowieść o drzewach w wierzeniach (religijnych), nauce i sztuce. Oryginalną jest tu forma przekazu treści, do której wykorzystane zostały cytaty z biblii oraz fragmenty z literatury pięknej (głównie z poezji) i którą autor wzbogacił wynikami badań naukowych, a nawet opisem metod stosowanych współcześnie (np. przy określaniu wieku drzew). Druga część pracy została poświęcona drzewom jako pomnikom przyrody w ujęciu historycznym i w kontekście rozwoju ochrony przyrody na świecie. W kolejnym rozdziale autor zajął się formami i morfologią drzew, opisał m.in. typy i rodzaje kory, narośla i guzy, różne zrosty drzew, a także typy korzeni i koron. Bardzo ważną częścią pracy jest rozdział czwarty zatytułowany Człowiek a drzewo, w którym zaprezentowane zostały różne formy koegzystencji lub negatywnego oddziaływania człowieka na drzewa. Pracę kończy część poświęcona ujęciu monograficznemu drzew jako pomników przyrody na ziemi łódzkiej. Integralną, ale dominującą objętościowo częścią całego dzieła jest dokumentacja fotograficzna, która wykonana została finezyjnie, z dużym znawstwem tematu i należną starannością. Koresponduje ona z tekstem, będąc jego potwierdzeniem lub uzupełnieniem. Książka Mocarze czasu – pomnikowe drzewa w świecie i na ziemi łódzkiej spełnia kilka oczekiwań: – jest opracowana bardzo fachowo pod względem merytorycznym przez znakomitego badacza dendrologa; – jest opracowaniem popularno-naukowym umożliwiającym zrozumienie nie tylko specjalistom szerokiej problematyki dendrologicznej. Gromadzi ona i podaje w sposób przystępny wiedzę naukową dotyczącą drzew, z którymi spotykamy się niemal codziennie, a o których tak niewiele wiemy; – jest opracowaniem, które uświadamia nam konieczność stałej ochrony przyrody, niszczonej w imię rozwoju współczesnej cywilizacji, która pozbawia nas nie tylko piękna, jakie z niej emanuje, ale również higienicznego i zdrowego pobytu w miejscu naszego zamieszkania. Czytając rekomendowaną książkę miejmy również świadomość, że zgromadzony w niej materiał i wiedza wymagały wielu lat studiów i badań terenowych, a także zebrania odpowiedniej dokumentacji fotograficznej, z której tylko część autor – profesor Janusz Hereźniak – niestrudzony od lat tropiciel drzew – „mocarzy czasów” mógł tu zamieścić. Stanisław Liszewski

Spis treści

Wstęp ................. 11 I. Drzewa w wierzeniach, nauce i kulturze ...... 15 I.1. Symbolika drzew ................. 16 I.2. Drzewo to życie i … szczęście .. 16 I.3. Drzewa – mocarze czasu ................. 18 I.3.1. Ocena wieku drzew ................. 18 Określenie wieku w oparciu o liczbę przyrostów rocznych ................. 19 I.3.2. Dendrochronologia i dendroklimatologia ................. 23 A. Kalendarz radiowęglowy ................. 26 B. Kalibracja dat ................. 30 I.3.3. Drzewa legendarne, kultowe i pamiątkowe ................. 34 A. Dąb odpoczynku – Ballut as Sibta, zw. Dąb Mamre ................. 36 B. Oliwka europejska ................. 36 C. Cedr libański i cedr atlaski ............... 38 D. Drzewa pamiątkowe ................. 42 I.3.4. Najstarsze drzewa na świecie ................. 54 I.3.5. Drzewa w sztuce ................. 79 A. Drzewa w poezji i prozie ................. 79 B. Drzewa w malarstwie i grafice ............ 97 II. Drzewa pomniki przyrody – z historii ich ochrony ................. 107 II.1. Narodziny idei – Aleksander Humboldt .. 108 II.2. Baublis – dąb Dionizego Paszkiewicza ... 112 II.3. Droga do ochrony prawnej drzew pomnikowych w Polsce ................. 122 II.4. Jak drzewo pomnikowe staje się pomnikiem przyrody ................. 125 II.5. Znane drzewa pomniki przyrody w Polsce ................. 128 III. Dziwne i ciekawe formy drzew ... 155 III.1. Definicja drzewa ................. 156 III.2. Morfologiczne zróżnicowanie kory drzew ................. 156 III.2.1. Typy i rodzaje kory oraz jej wytwory ..156 III.2.2. Kora drzew odmiennie oraz nadmiernie spękana i uwypuklona ................. 166 III.2.3. Narośla, guzy i guzki ............. 172 III.2.4. „Mili goście” czy groźni konsumenci? ..176 III.3. Zrosty nadziemnych części drzew .... 181 III.3.1. Zrosty pozorne – międzyrodzajowe ...181 III.3.2. Międzyrodzajowe i międzygatunkowe zrosty drzew przez „adoptowanie” ................. 182 III.3.3. Zrosty drzew tego samego gatunku – rzeczywiste ................. 182 A. Odziomkowe ................. 182 B. Bezpośrednie ................. 183 C. Pośrednie ................. 184 D. Mieszane ................. 185 III.4. Korzenie drzew i ich typologiczne zróżnicowanie pod względem strukturalnym i funkcjonalnym ................. 194 III.4.1. Korzenie gruntowe (podziemne) ................. 195 A. Napływy korzeniowe ................. 195 B. Korzenie szkarpowe, przyporowe lub deskowate ................. 196 C. Korzenie obnażone – odsłonięte ..... 199 III.4.2. Korzenie napowietrzne .............. 204 A. Korzenie powietrzno-welamenowe ............ 204 B. Korzenie czepne ................. 204 C. Korzenie przybyszowe-wtórne ............ 204 D. Korzenie przybyszowe-regeneracyjne – „bajpasy” ................. 204 E. Korzenie oddechowe – pneumatofory .... 207 F. Korzenie podporowe – szczudlaste ..... 210 G. Korzenie dławiszowe-oplatające – „dusiciele” ................. 213 III.5. Korony drzew – kształty, deformacje i barwy ................. 214 IV. Człowiek a drzewo ................. 225 A. Krzywy Las ................. 228 B. Zakręcone sosny ................. 230 C. Wrosty, przerosty i obrosty .............. 232 D. Drzewa w warunkach ekstremalnych ... 234 E. Śmierć przez uduszenie ................. 238 F. Wycinki ................. 244 G. Cięcia poprawne i nieprawidłowe ........ 245 H. Topiary i kultywary ................. 248 V. Drzewa pomniki przyrody ziemi łódzkiej ..... 251 V.1. Podstawowe dane statystyczne .... 252 V.2. Frekwencja i udział drzew pomników przyrody w powiatach ................. 252 V.3. Limit powierzchni wirtualnej (LPw) przypadający na jedno drzewo pomnik przyrody w powiatach ................. 252 V.4. Analiza taksonomiczna i fitogeograficzna pomników przyrody ................. 255 V.4.1. Struktura proweniencyjno-taksonomiczna ................. 255 V.4.2. Pomniki przyrody – drzewa rodzime ...... 256 V.4.3. Pomniki przyrody – drzewa obcego pochodzenia ................. 264 V.4.4. Pomniki przyrody ojczystej o największych obwodach pni ................. 293 V.4.5. Wiek drzew pomników przyrody ...... 359 V.4.6. Dynamika udziału pomników przyrody na ziemi łódzkiej ................. 362 VI. Zakończenie ................. 365 Przypisy ................. 371 Piśmiennictwo ................. 377 Skorowidz nazw polsko-łacińskich prezentowanych drzew ................. 381 Zamiast streszczenia – spis treści w języku angielskim ................. 386